21 mei 2015

Sneak Preekview. Pinksterdiensten in Groningen, Haarlem en Eindhoven

Geschreven door Tom Harkema

De remonstrantse predikanten Lense Lijzen, Sabine du Croo de Jongh en Martijn Junte zien jou zondag graag komen in hun kerk. Maar wat is hun teaser?

Huub Oosterhuis

Lense Lijzen (51) wil zondag in Groningen (10.30 uur) de mensen inspireren met het ‘Veni sancte Spiritus’, in de woorden van Huub Oosterhuis (Nieuwe Liedboek, 669):

Hierheen, Adem, steek mij aan,
Stuur mij uit jouw verste verte
Golven licht.

Hoe doorbreek je belemmeringen, remmingen, dingen die je dwarszitten? Dat de geest neerdaalt is fijn, maar dan? Doe je er iets mee of blijft het bij een papieren bezieling? Het gebed van Oosterhuis is een oproep om jezelf bij de lurven te pakken of anderen toe te staan dat bij jou te doen. Lense zegt onder andere: “Uit onze afgrond worden we omhoog getrokken, niet meer kijkend naar de struikelblokken om ons heen, maar moedig gericht op nieuwe bloei”. De Groninger cantorij helpt zondag om het vuurtje op te stoken.

Trijntje Oosterhuis

In Haarlem staan zondag (10.30 uur) tien mensen  centraal die het afgelopen jaar vriend van de Remonstranten werden. Opmerkelijk is dat de meesten geen kerkelijke achtergrond hebben en mede daarom kiest Sabine du Croo de Jongh (50) als pinkstertekst voor Psalm 139 (‘Heer, u kent mij en doorgrondt mij’). Ze trekt een parallel met de vertolking van deze psalm door Huub Oosterhuis: ‘Ken je mij?’, gezongen door Songfestivaldeelnemer (en dochter van Huub) Trijntje Oosterhuis.

Aan het eind van de Psalm vereenzelvigt  de dichter zich volledig met God, als hij beweert: ‘Zou ik niet haten wie u haten, Heer, niet verachten wie tegen u opstaan?’ Een tekst met joodse roots: als ik van jou houd, dan ga ik er helemaal voor! Het is als mens goed te beseffen dat er iemand is die jou volledig kent en accepteert, sterk en zwak, op de top of in het dal. Of ben je die iemand zelf?

Dietrich Bonhoeffer

In Eindhoven put Martijn Junte (43) met Pinksteren (11.00 uur) uit het GoddeeltjeGeest’ van Foeke Knoppers. Knoppers volgt het spoor van de Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer die zijn verzet in de Tweede Wereldoorlog moet bekopen met de dood. Bonhoeffer schrijft op tweede pinksterdag 1944 vanuit de gevangenis een brief aan een vriend:

“Stilaan leer je afstand te nemen van wat je leven bedreigt; nee, dit klinkt te negatief, te nadrukkelijk; je zou beter kunnen zeggen: die bedreigingen iedere dag neem je op in het geheel van je leven. Ik merk hier steeds weer dat zo weinig mensen in staat zijn met meerdere dingen tegelijk te leven. Komen er vliegtuigen over dan zijn ze louter angst, is er iets lekkers dan zijn ze puur begeerte, loopt iets   anders dan zij hoopten dan zijn ze enkel wanhoop.

Volgens Junte is dit pure mindfulness, observeren wat je overkomt en tegelijk proberen dit los te laten. De Geest is niet zweverig, gaat niet over vlammetjes boven je hoofd of in tongen spreken, maar is zo aards als maar kan: laat je niet meeslepen, sta stevig op eigen benen. Deze gedachte vormt ook de achtergrond van de in Eindhoven gehouden bezinningsdiensten. Remonstranten zijn een kritisch volkje: mediteren vinden ze te navelstaarderig en engagement is snel te politiek. Martijn Junte wil de mensen zondag laten onderzoeken wat hun standpunten zijn en hoe ze daar op uitkomen. Hoe zit jij hier in?

Gerelateerd